Op maandag 15 januari besloten de GBB en het Gasberaad niet deel te nemen aan het overleg dat moest leiden tot een nieuw schadeprotocol voor de afhandeling van schade door de gaswinning. Hier waren diverse redenen voor. Het proces als zodanig werd verkeerd ingestoken. Er lag plots een nieuw concept terwijl het concept van de regio van begin oktober 2017, met een breed draagvlak in de regio en dat al vier maanden wachtte op een reactie van het Rijk, werd genegeerd. Verder stonden er zaken in het nieuwe concept waaruit de hand van de NAM duidelijk bleek (introductie nieuwe contourlijnen, vereiste instemming NAM met het nieuwe protocol). Anderzijds miste het protocol zaken waar de maatschappelijke organisaties veel waarde aan hechten zoals de mogelijkheid van een contra-expert, de menselijke maat en een garantstelling door de Staat voor een faire en ruimhartige schadevergoeding.
Nadat de maatschappelijke organisaties een dikke week in de coulissen zaten, komen Rijk, provincie en lokale bestuurders met een andere aanpak waarin is opgenomen:
- Alle kernwaarden in het concept protocol van de regio krijgen een plaats in het nieuwe protocol.
- In het nieuwe protocol wordt geen gebruik gemaakt van contourlijnen. Elke schade wordt op eigen merites beoordeeld.
- De overheid keert alle toegekende schade uit. De burger heeft niets meer met de NAM te maken.
- Het schadeprotocol en de uitvoering daarvan krijgt een publiekrechtelijke inbedding. Dat betekent ook dat de burger meer waarborgen krijgt bij het schadeafhandelingsproces die in het bestuursrecht zijn verankerd.
- De gedupeerde krijgt, indien gewenst, recht op een onafhankelijke technische ondersteuning bij de schadeafhandeling, gelijk aan een contra-expert. Het bestuursrecht biedt daartoe de mogelijkheid.
- De schadebeoordeling wordt niet louter gebaseerd op theoretische modellen of generaliserende benaderingen maar vindt plaats door deskundigen, mede op basis van door bewoner aangedragen informatie.
Gegeven deze nieuwe aanpak, zijn het Gasberaad en de GBB bereid weer aan te schuiven aan het overleg. Beide organisaties zullen aan tafel scherp letten op de implementatie van deze aanpak.
Daarnaast moeten nog veel zaken worden geregeld zoals een goede toepassing van het bewijsvermoeden, een aanvaardbare technische grondslag voor de schadebepaling, inhoud geven aan een ‘ruimhartige en menselijke benadering’, de afhandeling van oude gevallen, de rol van de arbiters in de publiekrechtelijke afhandeling.
Er moet nu snel een protocol komen maar ook één met een breed draagvlak onder de burgers. Voor GBB en Gasberaad blijft dit laatste de hoogste prioriteit.