Afgelopen woensdag was Eric Wiebes op een tien uur durend werkbezoek in het aardbevingsgebied. Mooi, zo kort na zijn aanstelling als nieuwe minister van Economische Zaken.
De nieuwe minister kwam met energieke tred de provincie in wandelen en straalde veel zelfvertrouwen uit, hij had er zin in! Het probleem van de gaswinning erkende hij meteen volmondig: “Dit is een Nederlands overheidsfalen van on-Nederlandse proporties”, aldus Wiebes. Als je er over nadenkt is dat nog al een uitspraak… Wat zegt dit over zijn partijgenoot, oud collega in het vorig kabinet en nu zijn voorganger?
Hij liet zich rond leiden, praatte met bewoners en bezocht woningen en monumenten. Een in Groningen inmiddels bekend rondreizend circus maar iedereen deed weer leuk mee. In de loop van de dag begon op te vallen dat hij steeds vaker benadrukte “dat we het samen moeten doen”. Daar is natuurlijk niemand op tegen maar het begon wel te knagen.
RTV Noord noteert: Hij benadrukt dat het initiatief niet alleen vanuit Den Haag zal en moet komen. Wiebes: ‘We moeten dat wel samen doen. Als overheden moeten we laten zien dat we de gas- en aardbevingsproblematiek samen aanpakken. Dat is niet iets voor het Rijk alleen, maar moeten we samen met de provincie en gemeenten doen.‘
Het klinkt bijna als een niet uitgesproken tegenstelling. Alsof de regio zou verwachten dat het Rijk in z’n ééntje alles hier zou moeten oplossen. Alsof de gemeenten en de provincie op de rug liggen te wachten om hulp. Alsof hij de hulpvraag al terug wil drukken voordat die goed en wel gesteld is.
Misschien is het het diepgewortelde wantrouwen of gegroeid cynisme dat we dit zo interpreteren. Maar liever hadden we gehad dat hij provincie, gemeenten, GBB, Gasberaad en de Groningers gecomplimenteerd had met het werk wat de afgelopen jaren al is verzet. De energie, tijd en geld die is geïnvesteerd, het geduld wat is uitgeoefend. Liever hadden we gehoord dat hij zich goed realiseert dat nu het Rijk even aan zet is om de randvoorwaarden te creëren waarbinnen de regio weer verder kan.
Al het begin is moeilijk. We zullen er niet te zwaar aan tillen. Maar we zouden minister Wiebes wel op het hart willen drukken: denk niet te snel dat je dit even gaat ‘fixen’. Hij zou niet de eerste zijn die vol goede moed met deze ambitie binnen komt zeilen, zich niet eerst grondig verdiept, geen adviezen van ervaringsdeskundigen aan neemt, maar met opgestroopte mouwen links en rechts gaat trekken. Soms kan pragmatisme een verademing zijn, soms moet iets fundamenteel, met wortel en tak worden aangepakt. Al eerder zijn onder het mom van ‘tempo’ en ‘daadkracht’ niet goed doordachte oplossingen en constructies op de regio losgelaten die zonder uitzondering in schoonheid zijn gestorven. Juist omdat ze de fundamentele, veel moeilijkere en tijdrovende problemen ongemoeid lieten. Dat kunnen we ons niet meer veroorloven.
Dus, meneer Wiebes, hak de komende week een knoop door over schade – ontlast de Groningers en pak het procesrisico over. En denk dan nog even heel goed na over het vervolg. Iedereen wil snel – maar na al die jaren maken een paar maanden ook niet meer uit. Het moet nu vooral goed!